Քվեսթը խաղ է, որի նպատակը հանելուկների և գլուխկոտրուկների միջոցով նոր միջավայր ուսումնասիրելն ու բացահայտելն է։ Քվեսթ կարող են խաղալ անսահմանափակ թվով մարդիկ, ամենատարբեր թեմաների շուրջ։ Հարազատ գյուղը քվեսթի միջոցով զարգացնելու գաղափարը Կոլխոզաշենի դպրոցականների մոտ ծագել է դեռ նախորդ տարի, երբ նրանք ստեղծել են «Արցախի երիտասարդ քաղաքացիներ» ակումբը: Այստեղ նրանք ուսումնասիրել են փոփոխությունների հիման վրա զարգացումը, վեր հանել գյուղի խնդիրները: Դպրոցի աշակերտներին ամենաշատն անհանգստացրել էր գյուղի ճանաչված չլինելու խնդիրը: Նրանք որոշել են, որ խնդիրը կարելի է լուծել քվեսթի միջոցով: Գրեթե 7 ամիս աշակերտները պատրաստվել են «Կոլխոզ-քվեսթի»: Աշակերտները պատերազմից հետո «Դասավանդի՛ր, Հայաստան» ծրագրի միջոցով Կոլխոզաշեն եկած Աշոտ Գաբրիելյանի գլխավորությամբ են պատրաստվել ու անցկացրել քվեսթը:
«Ծրագրի նպատակն էր կոտրել գյուղի անվան հետ կապված կարծրատիպերը՝ տուրիստներին գյուղ բերելով: Բայց չէինք ուզում զուտ հետաքրքրաշարժ տեղերը ցույց տալ: Որոշենցինք այդ տեղերը ցույց տալ հետաքրքիր խաղերի միջոցով և այդպես առաջացավ քվեսթի գաղափարը: Նպատակը՝ Արցախում նոր տուրիստական ընկերություն ստեղծելն է»:
Քվեսթը նաև նպաստել է երիտասարդների ակտիվացմանը: Միապաղաղ առօրյայից երեխաներն էլ էին հոգնել, այդ իսկ պատճառով մեծ ոգևորությամբ են կազմակերպել քվեսթը՝ ասում է Աշոտ Գաբրիելյանը:
«Խաղի կազմակերպիչները աշակերտներն էին, նրանք շատ մեծ աշխատանք են տարել, որովհետև ծրագրին մենք նախապատրաստվում էինք դեռևս նոյեմբեր ամսից: Խաղից հետո ոգևորվածությունը շատ մեծ էր, որովհետև նրանք տեսան իրենց աշխատանքի արդյունքը: Նրանց ոգևորել են նաև նոր ծանոթությունները, նոր գիտելիքները»:
Երեխաների ոգևորությունը վարակիչ էր: Անուշ Առաքելյանը, որ Կոլխոզաշեն էր գնացել կազմակերպչական աշխատանքներում օգնելու համար փաստում է՝ նման միջոցառումները մեծ նշանակություն ունեն ոչ միայն գյուղերի զարգացման համար։ Դրանք նաև երիտասարդների մտածելակերպն են փոփոխում: Նոր ծանոթություններ, նոր գաղափարներ, նոր հորիզոններ բացում։
«Արցախի գյուղերում հիմա այսպիսի խնդիր կա, որ երիտասարդները գնում են, մեծահասակները գյուղում ապրելու շարժառիթ չունեն: Բայց գյուղացիների, երեխաների հետ շփվելուց հետո հասկանում ես, որ հակառակը: Քվեսթից հետո ես եկել եմ տուն, տնեցիքին ասում եմ՝ կարող է մենք բոլորով գնանք Կոլխոզաշենում ապրելու»:
Անուշը գյուղացիների հետ շփվելու համար մեկ օր ուներ ընդամենը: Հարցին, թե ինչպես էին տրամադրված գյուղացիները և ինչ տպավորություններով է եկել գյուղից, Անուշը կոլխոզաշենցի մի տատիկի խոսքն է հիշում:
«Ասում է մինչև Աշոտի այս գյուղ գալը, մինչև այս ակտիվությունը բոլորս մտածում էինք երեխաներին գյուղից ուղարկենք, մենք էլ դուրս գայինք, իսկ հիմա ընդհակառակը։ Մենք ուզում ենք այստեղ ապրենք: Եվ երեխաների գյուղում ապրելու ցանկությունը, որ տեսնում ենք, հասկանում ենք, որ ամեն դեպքում մեր ապագան մեր ձեռքերում է»:
Քվեսթի առաջին խաղն անցկացվել է անվճար, մասնակցել են 15 հոգի Արցախից ու Հայաստանից: Աշոտ Գաբրիելյանն ասում է՝ որոշակի վերլուծություններից ու փոփոխություններից հետո արդեն կարող ենք համարել, որ Արցախում նոր տուրիստական ուղղություն է ստեղծվում` Մեր Կոլխոզաշենը` ԿոլխոզՔվեսթով։ Առաջին խաղը հաջողվել է, վստահ են՝ ամեն հաջորդն ավելի հետաքրքիր է լինելու: